Ik had een broer. Willem. Drie jaar ouder dan ik. Mijn enige broer. Vorige week zondag is hij overleden. Kanker. Net 58. De dag voor Kerst is hij gecremeerd. De afscheidsceremonie had plaats op het erf van zijn huis in aanbouw. Hij had de wens om daar nog te mogen wonen. Al was het maar een weekje. Al met al is het een middagje geworden. Een afscheidsmiddag van zijn gezin ,familie, vrienden en zijn huis. De sprekers werden afgewisseld met muziek. Sting gaf in vier woorden aan waar het om draaide: “How fragile we are”.
Te zien hoe hij langzaam maar zeker gesloopt werd, deed me zeer. Ook is het een onwezenlijk idee om de enige overlevende van een gezin te zijn. Dezelfde ouders, hetzelfde bloed. Maar toch verschillend. En in de verschillen toch weer hetzelfde. Een bloedband is een wonderlijk iets.
Willem gebruikte zijn surplus aan energie om vrijheid te vinden op deze wereld. Hij reisde wat af en liet anderen er in delen door zijn reisbureau “IJslandspecialist”. Ik reis ook regelmatig. Bijvoorbeeld rondjes van een paar uur die me langs de Beekbergerbeek en het Appense Bos voeren. Daarna weer uitrusten. Mijn energie reikt niet verder. Mijn verre reizen waren vooral geestelijk. Ze voerden mij naar Jezus.
Willem en ik hadden behoefte om te creëren. Willem maakte zeefdrukken, ik beelden. Willem schreef reisgidsen, ik columns. Ja, na 55 jaar kwamen we er steeds meer achter dat we veel overeenkomsten hadden die we beiden op eigen wijze vorm gaven.
Er resten mij nog veel herinneringen. Een spreker op het afscheid zei het zo: “Iemand is pas dood als hij niet meer herinnerd wordt.” Een trieste constatering. Na een paar generaties zul je met dit “geloof” uiteindelijk toch, door een gebrek aan herinneraars, volkomen sterven.
Het neemt niet weg dat de herinneringen voor de achterblijvers overblijven. Een pot met snoepjes waar er geen meer bij zullen komen. Door de vergetelheid zal de pot langzaam leeg raken.
Ik zie weer hoe ik als 5-jarige op zijn schoot zat en Willem mij zijn eigengeschreven verhalen voorlas. Iedere dag een bladzijde voor het slapen gaan. Het ging over een asociale familie in een achterbuurt. De familie Eikel. Ik zoog de woorden op. Het is typerend voor Willems taalgevoel, dat veel later het woord “eikel” er nog een betekenis bijkreeg.
Ik zie weer hoe ik in het eerste schooljaar achterop de groene Gazelle van mijn grote broer door de drukke binnenstad van Roermond, naar de lagere school werd vervoerd. Daarbij passeerden we de eiermijn. Een geheimzinnig gebouw waarin ik mij allemaal kippen voorstelde, die op grote diepte met een helmpje op eieren produceerden. Ik sloot destijds zelfs niet uit dat het ook eierkolen konden zijn. Oh ja, op het helmpje zat ook nog een lampje.
Drie maanden geleden vertelde Willem mij dat hij kanker had en “dat het er niet goed uitzag”. Anderhalve week geleden, het was vrijdag, belde hij voor het laatst op: “Henk, mijn darmen werken niet meer.” Zaterdagavond heb ik afscheid van hem genomen. Zondagmorgen stierf hij. “Je bent een fijne broer geweest”, waren de laatste woorden die we tegen elkaar spraken. Ik zal Willem missen.
How fragile we are.
Henk van Blijderveen
Reinie zegt
Henk, onze innige deelneming! Moeilijk hoor, je broer verliezen… En dan nog zo jong! Je schrijft mooi over hem. Veel sterkte! Bijzonder dat je zoiets verdrietigs toch nog met een vleugje humor kunt vertellen, waar toch een ondertoon van verdriet in schuilt! Allez, ik weet niet hoe ik het moet omschrijven, maar je hebt het heel mooi geschreven!
Antoon Goderis zegt
Henk,
Verliezen…
een woord dat het leeglopen van je leven verwoordt… Iedere keer weer verlies je vrienden, kennissen, en nu en dan een geliefde, een brour, een zus, je ouders, een van je kinderen…De grote leegloop in dit aardse leven, tot het onze eigen beurt is.
We zijn maar blaren in de wind van het leven, en de herfst komt voor de een vroeg, voor de ander laat…Maar na de winter, zo geloven wij, komt de lente, komt het leven terug… Hoe kunnen we niet bevatten, maar het is een troostende overtuiging dat het einde niet echt het einde is.Veel sterkte aan U en alle familieleden van je broer !
An Markusse zegt
Hallo Henk, gecondoleerd met het overlijden van je enige broer. Wat verdrietig zeg! We leven in een tijd waar de een na de ander aan kanker overlijdt, heel triest.
Veel sterkte voor de komende tijd.
Jan zegt
Ja Henk het is een ontroerend verhaal waarin de stille werkelijkheid van heel veel levens verborgen ligt. We herkennen in jouw woorden ons eigen stille verdriet. Het appelleert aan de harten van hen die de ervaring hebben van verlorenheid en van verlies.
Vertrouwde gebaren en stemmen vallen stil, en dan is goed om dat te delen met je vrienden en met God.
We mogen daar de taal van het hart spreken, de taal van begrip en van liefde.
Vaak worstelen we nog in onze gedachten met keuzes van dierbaren, waarvan wij menen dat ze onmogelijk in een sluitend bestaan met God kunnen uitmonden.
Ik geloof dat God niet van ons verlangt calculerend en theologiserend in deze wereld te staan.
Ik geloof eerder dat Gods liefde lijkt op een rijk stromende bron, waarvan de omtrek samenvalt met de reikwijdte van haar water. En dat is heel erg ver.
Wij hebben met al ons doorkruisen van het heelal, daar nog heel weinig huiselijkheid kunnen ontdekken.
Toch zullen ooit eens de zin van dit gigantische wonder leren verstaan. We leiden nu nog een beetje een “omsingeld” bestaan.
Henk, wat jij gezaaid hebt in het hart van Willem, onttrok zich misschien wel aan onze ogen, maar niet aan God.